رییس کل بانک مرکزی که طی هفته های اخیر به شدت بر پرهیز از خرید دلار به عنوان یک ارز جهت سرمایه گذاری هشدار می دهد در یادداشتی بار دیگر بر این نکته تاکید کرد و گفت: معتقدم نرخ فعلی به هیچ وجه قیمت ذاتی دلار نیست و مطمئن باشید تمام تلاش خود را مصروف تقویت پول ملی خواهیم کرد.

به گزارش اگزیم نیوز کارشناسان اقتصادی معتقدند نرخ هایی که در دهه های اخیر برای دلار تعیین شده هیچ وقت قیمت های واقعی نبوده اند و به دلیل وجود فضای چند نرخی بر این بازار قیمت ها یا کمتر از رقم واقعی یا بالاتر از قیمت واقعی آن بوده است.

اقتصاددانان معتقدند  نرخ واقعی ارز نه نرخی است که بانک مرکزی آن را اعلام می کند و نه نرخی است که در شرایط کنونی در بازار به دست می اید زیرا بازار باید ازاد باشد و هیچگونه مداخله ای در آن صورت نگیرد به علاوه باید عوامل موثر بر نرخ ارز کاملا واقعی باشد به همین دلیل در سال های گذشته نرخ ارز نتوانسته نشان دهنده واقعیت های این بازار باشد.

به عقیده آنها به عنوان مثال باید در محاسبه نرخ ارز تورم واقعی در نظر گرفته شود و یا تورم انتظاری باید بر مبنای واقعیت های اقتصادی کشور باشد و این در حالی است که در خلال سال های گذشته اغلب این محاسبات به صورت دقیق صورت نگرفته و نرخ ارز سرکوب شده است و همین عامل باعث شده صادرکنندگان و واردکنندگان در برهه های مختلف دچار اسیب های جدی شوند و چرخه اقتصادی کشور با مشکلاتی روبرو شود.

در حال حاضر کارشناسان معتقدند متاسفانه به دلیل اثرات خارجی که بر اقتصاد تحمیل می شود مثل تحریم و فشارهای اقتصادی نمی توان نرخ ارز واقعی و درستی را به دست اورد و همین عامل باعث شده بانک مرکزی ناچار باشد برای کنترل بازار دست به کار شود و از سوی دیگر نتواند به موقع نسبت به تک نرخی شدن ارز نیز اقدام کند.

در این بین همتی در یادداشت خود با اشاره به این نکته مهم که برای بانک مرکزی در کنار تقویت ارزش پول ملی، ثبات در بازار و ممانعت از نوسان نیز مهم است نوشته است: این بدان مفهوم نیست که از کاهش نرخ ممانعت کرده یا در پی افزایش آن باشیم.

کارشناسان می گویند دولت باید برای تعادل واقعی در بازار ارز عملیات بازگشت ارز صادراتی به کشور را تسریع کند. در این مسیر تصمیماتی گرفته شده اما با واکنش های صادرکنندگان روبرو شده است. فعالان صنایع مختلف در گفتگو با اگزیم نیوز چالش های متعددی را در این مسیر مطرح کرده اند که طی مدت اخیر به آنها به تفصیل پرداخته ایم که این چالش ها عملیات بازگشت ارز را دچار اخلال کرده است.

مبحث پیمان سپاری ارزی به عنوان یک راهکار دولت برای بازگشت ارز از منظر صادرکنندگان نیازمند اصلاحاتی است اما خبرها حکایت از آن دارند که صادرکنندگان نیز بیکار ننشسته اند و اقداماتی انجام داده اند. به عنوان مثال برخی خبرها حکایت از ان دارند که برخی صادرکنندگان بزرگ برای ان که بتوانند از معافیت یک میلیون دلاری برای عدم الزام به بازگشت ارز به کشور استفاده کنند محموله های بزرگ خود را به صادرکنندگان کوچکتر و یا شرکت های صادراتی می سپارند تا در محموله های زیر یک میلیون دلار صادر کنند.

این موضوع مشکلاتی را نیز برای صادرکنندگان ایجاد می کند با این حال بازگشت ارز را نیز دچار اختلال می کند. این در حالی است که نرخ واقعی و تعادلی برای ارز باید در شرایطی تعیین شود که عرضه کنندگان ارز (صادرات و نفت) ارز خود را در بازار وارد کنند و واردکنندگان نیز در همین بازار تقاضای خود را ثبت کنند.

در شرایط کنونی تقاضای بازار واقعی اما عرضه آن غیرواقعی است و مداخلات بانک مرکزی نیز برای تنظیم بازار نتوانسته شرایط را به تعادل واقعی برساند. با این حال به نظر می رسد رییس کل این بانک برنامه هایی برای تعادل بخشی به بازار در نظر داشته باشد.   

راهبرد‌های تداوم ثبات در اقتصاد کشور 

رئیس بانک مرکزی همچنین در یادداشت دیگری ۱۱ راهبرد این بانک برای تداوم ثبات در بازار پولی و ارز، ساماندهی نظام بانکی و کنترل تورم را اعلام کرد.

همتی با بیان اینکه در چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی در معرض آزمونی دیگر برای حفظ وتداوم آرمان‌های انقلاب قرار داریم و جنگ اقتصادی امروز، تلاش و همت آن روز‌ها را می‌طلبد نوشته است: بنده و همکارانم در بانک مرکزی تلاش می‌کنیم با مدیریت این شرایط وناکام گذاشتن تلاش‌ها برای بی ثباتی ارزی، آرامش و ثبات را برای ادامه فعالیت‌های اقتصادی مردم فراهم نماییم.

رئیس کل بانک مرکزی به راهبرد بانک مرکزی در زمینه کنترل تورم اشاره کرده و نوشته:در زمینه تورم، تمام تلاش بانک مرکزی کاهش تأثیر شوک‌های طرف عرضه بر قیمت اقلام مصرفی مردم است. 

پی گیری کانال‌های مالی با کشورها، سامان دهی واردات، ایجاد تحرک در ارائه خدمات لازم مالی به واحد‌های تولیدی و تأمین ارز کالا‌های اساسی از جمله راهبرد‌های دیگر بانک مرکزی است که همتی در یاداشت اینستاگرامی خود به آن‌ها اشاره کرده است.

همتی همچنین از ساماندهی نظام بانکی خبر داده و افزوده: بانک مرکزی، در مسیر ساماندهی نظام بانکی کشور، در تلاش است تا بانک‌ها بتوانند در خدمت تولید ملی و تدارک سرمایه در گردش بنگاه‌ها باشند. فروش اموال ودارائی‌های مازاد، بهبود ترازنامه، افزایش سرمایه، کاهش بدهی‌های معوق، روان سازی ارایه تسهیلات و... از جمله آن موارد است.