به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی اگزیم نیوز به نقل از گمرک، مسعود کرباسیان در اولین نشست هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران گفت: دنبال این هستیم که مشکلاتی را که در سطح بازرگانی وجود دارد را با کمک همدیگر و بخش خصوصی حل کنیم.

وی افزود: گمرک یک‌سری وظایف دارد که دوگانه است و این سازمان کنترل‌کننده، تسهیل‌کننده و در بعضی موارد بازدارنده بعضی از مشکلات است.

کرباسیان ضمن اشاره به قدمت سازمان گمرک که به 120 سال پیش برمی‌گردد، گمرک را به‌عنوان قدیمی‌ترین سازمان کشور معرفی کرد که از آن موقع از یک سازمان اداری منظم تشکیل شده است.

وی اظهارداشت: وضعیتی حاکم بر گمرک است و با اجرای برجام فضای تجاری کشورمان تغییرات مثبتی خواهد داشت، ما گمرک را در حالی اداره می‌کنیم که با 45 قانون مختلف در حال کار هستیم و با 15 کنوانسیون طرف هستیم که بعضاً با این 45 قانون تعارض دارند، در حالی که ما یکی از بهترین قوانین امور گمرکی را در کشور خود داریم.

کرباسیان خاطرنشان کرد: هم‌اکنون 20 سازمان همجوار با گمرک کار می‌کنند و تنوع رویه‌های گمرکی در کشورهای دیگر دنیا بین 2 تا 3 مورد است (صادرات، واردات و ترانزیت) در حالی که ما در کشورمان با 12 رویه گمرکی روبه‌رو هستیم (بازارچه مرزی، منطقه ویژه، منطقه آزاد، پیله‌وری ، ته لنجی و...) و با قوانین، کنوانسیون‌ها و تعدد رویه‌هایی که داریم باید عمل کنیم، تعدد عوارض دریافتی ما 33 مورد است و 22 سازمان به ما در امر تجارت خارجی مجوز می‌دهند.

رئیس کل گمرک ایران بیان داشت: حتی سازمان جهانی گمرک در گزارش بهبود فضای کسب و کار doing Busines نیز معتقد بود که کار ترخیص کالا در گمرک 2 ساعته انجام می‌گیرد، علی‌رغم همه این بحث‌هایی که در رتبه‌بندی بهبود فضای کسب‌وکار وجود داشت موضوع ترخیص کالا دو روزه انجام می‌شد.

وی در ادامه عنوان کرد: تعداد معافیت‌های موجود 35 نوع است، یعنی کالایی که می‌آید از معافیت‌های مختلف برخوردار است.

رئیس‌کل گمرک ایران گفت: شما شرایط ما را مقایسه کنید با کشوری که در اتحادیه اروپا کار می‌کند و گواهی مبداء دارد. اسناد حمل آن دقیق اخذ می‌شود و از طرف بانک و شرکت‌های بازرسی تأیید می‌شود و فاکتور فروشنده هم قابل بررسی است.

کرباسیان درخصوص تعداد گمرکات کشور گفت: تعداد کل گمرکات کشورمان ازجمله بازارچه‌های مرزی، فرودگاه‌ها، مناطق آزاد و... 150 گمرک است که ما باید در تمامی این گمرکات خدمات را ارائه دهیم.

اقدامات گمرک برای تسهیل تجارت و روان‌سازی امور

رئیس‌کل گمرک ایران گفت: بیشتر فعالان تجاری یاد دارند آن روزگاری را که برای تکمیل اظهارنامه در گمرک باید ازساعت 6 صبح به گمرک می‌آمدند و در صف می‌ایستادند تا بتوانند یک اظهارنامه پر کنند، در مرحله بعد ساعت 10 کاغذ به دست کارشناس و سایر اقدامات با گذشت زمان انجام می‌شد، پشت‌نویسی‌هایی هم که در اظهارنامه‌ها انجام می‌شد به‌قدری زیاد بود که امکان جعل زیاد می‌شد و اسناد به شکل ناخوانا درمی‌آمدند، هنوز هم ما پرونده‌هایی داریم که در زمانی که کار به شکل کاغذی انجام می‌شد داشتیم.

کرباسیان در این نشست نمونه‌هایی از اظهارنامه‌هایی را که قبل از پیاده‌سازی سامانه جامع امورگمرکی وجود داشتند و در آن اسناد ناخوانا بود را به حضار نشان داد.

وی در ادامه درخصوص نحوه راه‌اندازی سامانه جامع امور گمرکی گفت: ما قبل از راه‌اندازی این سامانه با مذاکراتی که با سازمان‌های بین‌المللی داشتیم به ما این خبر اعلام می‌شد که 8 سال زمان لازم داریم تا این سامانه را با مبلغ 310 میلیارد تومان اجرا کنیم و با این سیستمی که این سازمان بین‌المللی برای ما پیاده می‌کرد می‌شد این سیستم را به کشورهای همسایه هم بفروشد.

کرباسیان ادامه داد: آن سیستم تعطیل شد و با همت مجموعه‌ای از کارآفرینان و استاد دانشگاه تهران توانستیم این سامانه را پیاده کنیم و مسیری که 14 سال در زمان آسیکودا طول می‌کشید را ما توانستیم 2 ساله پیاده کنیم.

رئیس‌کل گمرک ایران گفت: دولت از زمانی که مجوزهای لازم را درخصوص پنجره واحد صادر کرد، گمرک مسئول رسیدگی به موضوع شد و این موارد وظیفه گمرک است.

وی بیان کرد: ما شاهد آن بودیم که در گذشته یک سال آمار تجارت خارجی ما منتشر نمی‌شد ولی حالا شاهد این هستیم که می‌توانید‌ به‌صورت آنلاین به سایت گمرک بروید و از آخرین آمار تجارت فرامرزی (صادرات، واردات و ترانزیت) تنها با یک روز تاخیر از این آمار به تفکیک کشور، تعرفه و گمرک استفاده کنید.

کرباسیان گفت: تا قبل از این اگر خاطرتان باشد کالا وارد کشور می‌شد، تخلیه می‌گردید، قبض انبار می‌شد و شرکت حمل قبض انبار را با صاحب کالا تسویه می‌کرد سپس در انتها به گمرک می‌آمد و می‌گفت که من این کالا را وارد گمرک کرده‌ام. در حال حاضر 4 تا 18 روز قبل از اینکه کالا وارد کشور شود ما متوجه می‌شویم، شرکت‌های هوایی، دریایی، زمینی و حمل‌ونقل بین‌المللی موظف هستند که مانیفست بار را به‌صورت الکترونیکی و قبل از ورود به کشور به ما تحویل دهند.

وی ادامه داد: 560 شرکت حمل دریایی اطلاعات خود را به‌صورت لحظه‌ای به گمرک می‌دهند. انشالله ما دنبال این هستیم که در آینده‌ای نزدیک اطلاعات بلافاصله بعد از زمان بارگیری در کشور مبداء در اختیار ما قرار گیرد.

کرباسیان در ادامه درخصوص الکترونیکی کردن رویه‌های گمرکی افزود: دیگر قبض انبار به‌صورت الکترونیکی صادر می‌شود و کاغذی نیست. موجودی کل انبارها در اختیار گمرک است و می‌توانیم الان اطلاع‌رسانی کنیم که وضعیت انبارهای کشور در چه حالی است.

وی افزود: سامانه آنلاین ارزش‌گذاری کالا (TSC) نقطه قوت تولیدکننده و واردکننده ما است، قبلاً کالا در گمرک می‌آمد وارد می‌شد و هر گمرک اسناد کاغذی را درمی‌آورد و برای اسناد کاغذی و ارزش آن چانه می‌زدند. حالا سیستم 8 رقم تعرفه را 11 رقم کرده‌ایم و براساس نوع کالا، برند و کشور ارزش کالا تعیین می‌شود. کشور دیگری این کار را نمی‌کند چون این مسئله در سایر کشورها موضوعیت ندارد و ما اگر عضو سازمان جهانی تجارتWTO بشویم هر اظهاری را باید بپذیریم چون فاکتور از فروشنده می‌گیرند و نرخ تعرفه‌ها پایین است و دیگر صرف نمی‌کند اظهار خلاف واقع صورت گیرد.

کرباسیان اظهارداشت: متأسفانه ما در شرایط تحریم هیچ سندی از فروشنده نداشتیم که اصلاحات و قیمت واقعی کالای خود را نشان دهد. برای همین ما مجبور شدیم که قیمت‌ها را در سیستم قرار دهیم، یعنی در حال حاضر یک تلفن با مشخصات خاص که وارد می‌شود تمامی اطلاعات آن وجود دارد و قیمت آن در سایت ما وجود دارد.

البته قبول داریم که در این زمینه حتماً مشکلاتی هم وجود دارد و ممکن است که خریداری بتوانند با قیمت ارزان‌تری آن را بخرد، ما آماده پذیرش این موضوع هستیم.

ولی این موضوع قیمت‌گذاری در کل کشور یکسان است و فرقی نمی‌کند که من این کالا را از گمرک خرمشهر می‌آورم یا گمرک دیگری در کل کشور این اعداد یکسان است.

این موضوع به مصرف‌کننده هم کمک می‌کند، مصرف‌کننده می‌تواند همان لحظه بفهمد که کالایی می‌خواهد بخرد قیمت اصلی‌اش چه مقدار است.

وی گفت: تولیدکننده می‌تواند بفهمد که کالای خام خود را با چه قیمتی به کشور وارد می‌شود با چه قیمتی خریداری می‌کند. من از تشکل‌ها و اتحادیه‌ها خواهش می‌کنم که در تکمیل این فرآیند کمک کنند.

رئیس‌کل گمرک ایران درخصوص یکی دیگر از فرآیندهای گمرکی که امروز به‌صورت تمام الکترونیکی انجام می‌شود، گفت: اظهار الکترونیکی رویه‌ای است که دیگر امروزه به‌صورت تمام الکترونیکی انجام می‌شود و ما شاهد این موضوع هستیم که دیگر کسی برای صدور اظهارنامه مراجعه فیزیکی به گمرک ندارد و می‌تواند در هر ساعت از شبانه‌روز در دفتر کار خود اظهارنامه پر کند و دیگر ضرورتی برای حضور صاحبان کالا در گمرک نیست.

وی افزود: ما در حال تلاش برای این موضوع هستیم که انشالله در آینده نزدیک شاهد این موضوع باشیم تا بتوانیم به جای اسناد ارسالی از سازمان‌های مرتبط دیتا و اطلاعات را منتقل کنیم.

یعنی به جای اینکه اسناد الکترونیکی را از بانک دریافت کنیم دیتا و اطلاعات ال سی را دریافت کنیم.

درخصوص گواهی مبداء و مانیفست الکترونیکی نیز قرار است که در آینده نزدیک همین موضوع صورت بگیرد و دیگر کمتر شاهد بارگذاری اسناد باشیم.

کرباسیان دلایل عدم نیاز حضور افراد در گمرک را این موارد دانست و گفت: امروز دیگر تمام رویه‌ها به شکل الکترونیکی است و حتی کارشناسی کالاها نیز به شکل مجازی صورت می‌گیرد. یعنی کالایی که در یک گمرک توسط کارشناسان آن گمرک مورد کارشناسی و ارزیابی قرار نمی‌گیرد، اسناد به‌صورت الکترونیکی به گمرک دیگری فرستاده می‌شود و در آن گمرک اسناد بررسی و کارشناسی می‌شود که این موضوع باعث کاهش فساد و سوءاستفاده برخی از افراد شده است.

کرباسیان گفت: تمامی مشخصات کارشناسان مجازی و کالایی را که بررسی می‌کنند توسط سیستم من و همکارانم قابل بررسی است و می‌توانیم متوجه شویم که کدام کارشناس چه کالایی را بررسی می‌کند و کالا در چه وضعیتی است.

کاهش زمان ترخیص کالا با راه‌اندازی سامانه جامع گمرکی

رئیس‌کل گمرک ایران ادامه داد: ما با استفاده از تمامی امکانات سامانه جامع امور گمرکی و حذف کاغذ توانسته‌ایم میانگین مدت زمان ترخیص کالا از گمرک را از 26 روز به 3 روز برسانیم. ما اگر بتوانیم قانون بهبود فضای کسب‌وکار را به شکل مطلوبی اجرا کنیم و سازمان‌ها به هم اعتماد کنند می‌توانیم معطلی‌هایی که برای ترخیص کالا از گمرک در سایر سازمان‌ها وجود دارد را هم کاهش بدهیم و مجوزها و آزمایش‌هایی را که برای واردات کالا وجود دارد را تسریع بخشیم.

کرباسیان گفت: ما در انتهای سال 94 مسیر آبی را هم اجرایی کردیم و فعالان اقتصادی مجاز و خوشنامی که در گمرک فعالیت می‌کردند، در این مسیر می‌توانستند کالای خود را از گمرک در کمترین زمان خارج کنند و پس از اظهار کالاهای خود که عمدتاً شامل مواد اولیه می‌شد می‌توانستند کالای خود را از گمرک خارج کنند و ما کارشناسی را برای آنها حذف کردیم.

تسهیلات جدید گمرک برای تولیدکنندگان

کرباسیان در ادامه گفت: واحدهای بزرگ تولیدی را ما قبول داریم که بتوانند بدون ارزیابی و کارشناسی مواد اولیه خود را از گمرک خارج کنند تا بتوانند در سریع‌ترین زمان نسبت به تولید محصول خود بپردازند.

وی افزود: وضعیت این شده است که معطلی‌ها کمتر شده است و از 26 روز به 3 روز رسانده‌ایم، اگر هر روز معطلی کالا را در گمرک را یک درصد از ارزش کل کالا در نظر بگیریم شاهد این موضوع هستیم که امروز 23 درصد از هزینه‌های واردات کم شده است و صرفه‌جویی حاصل از این کار 280 هزار میلیارد ریال شده است.

وی افزود: پرداخت الکترونیکی یکی دیگر از خدماتی است که از طریق سامانه جامع امور گمرکی انجام می‌شود، ما فراموش نمی‌کنیم فیش‌های جعلی که قبل از راه‌اندازی سامانه جامع امورگمرکی وجود داشت، دیگر از هر سیستمی صاحب کالا می‌تواند شناسه کالای خود را ببیند و از دفتر خود اقدام به پرداخت عوارض کالای خود به‌صورت الکترونیکی نماید که خوشبختانه ما اولین هستیم که با تایید خزانه داری کل کشور این کار را اجرایی کرده‌ایم.

رئیس‌کل گمرک ایران یکی دیگر از نتایج حذف کاغذ از رویه‌های گمرکی را صدور پروانه الکترونیکی دانست و گفت: پروانه‌های گمرکی دیگر کاملاً الکتونیکی شده است و سایر دستگاه‌های ذی‌ربط نیز می‌توانند با استفاده از اطلاعات موجود در این پروانه به‌صورت الکترونیکی اقدام به استعلام بکنند.