عبور صدها تن کالای صادراتی و وارداتی از طریق مرزهای کشور باعث شده تا بازارهای داخلی و بخش‌های مختلف اقتصاد پویایی خود را حفظ کنند البته طی سال های گذشته تحریم‌ها نزول قابل توجهی در تجاری داشته است، که با اجرایی شدن برجام، می‌توان انتظار روزهای خوش اقتصادی را داشت. با نگاهی به روند صادرات و مراودات سیاسی- اقتصادی کشور باید گفت در شرایط فعلی گمرک یکی از مهم ترین سازمان‌های کشور محسوب می شود که باید پذیرای رشد کالاهای صادراتی و کنترل کالاهای وارداتی باشد.

مدیر کل صادرات گمرک در این باره به اگزیم نیوز گفت: در 11 ماه سال جاری 38 میلیارد و 758 میلیون دلار کالا به کشورهای مختلف صادر شده، کالاهای صادراتی شامل میعانات گازی، هیدروکربن‌های گازی، پروپان مایع شده، قیر و نفت بود که  به ترتیب به کشورهای  چین، عراق، امارات متحده عربی، افغانستان و هند صادر شده است. 

حسین علیدوستی با تشریح عملکرد گمرک در سال 94 بیان کرد: در سال گذشته بسته حمایت از تولید به گمرکات اجرایی ابلاغ کردیم که به استناد این ابلاغیه گمرک‌ها موظف به ارائه خدمات ویژه‌ای برای صادرات هستند، که خدمات بدون محدودیت زمانی و تمام وقت، امکان پذیرش ضمانت نامه بانکی برای کالاهای مشمول عوارض، ارزیابی در محل، حمل یکسره بدون تخلیه کالا از کامیون ها، انعقاد تفاهم نامه با سازمان ملی استاندارد برای پذیرش کالاهایی که در لیست این سازمان هستند (ارسال مکرر نمونه ها برای اخذ استاندارد)، بازنگری گمرکات تخصصی و پیاده‌سازی سامانه جامع امور گمرکی جزء مهم‌ترین اقدامات انجام شده است.

وی درباره تاثیر این سامانه در فرآیند گمرک بیان کرد: از آغاز به کار سامانه جامع امور گمرکی دستاوردهای مختلفی بدست آمده که امکان اظهار الکترونیکی از راه دور توسط صادرکنندگان و واردکنندگان بدون محدودیت زمان و مکان، حذف حضور فیزیکی اظهارکنندگان، حذف پروانه کاغذی و صدور پروانه الکترونیکی، امکان پرداخت های الکترونیکی وبرقراری ارتباط با بانک، مشاهده روند رسیدگی به اظهار نامه توسط صاحب کالا، ارائه  آمار روزانه صادرات و واردات ترانزیت و پوشش دادن کلیه رویه‌های گمرکی از جمله آنها بوده است.

علیدوستی ادامه داد: از سوی دیگر با راه اندازی پنجره تجارت فرامرزی امکان دریافت مجوزها از سایر  سازمان‌های مجوزدهنده در امر صادرات و واردات  امکان پذیر شده، مجموع این اقدامات در راستای سیاست های گمرکی به منظور کاهش هزینه‌ها و تسریع تشریفات و جلوگیری از توقف کالا در گمرک است،بر اساس برآورد‌های انجام شده توقف هر روز محموله در گمرک حدودا به اندازه یک درصد ارزش کالا ایجاد هزینه می‌کند و باعث افت کیفیت کالا می‌شود بنابراین نهایت سعی بر این است که حداقل زمان ممکن این فرایند‌ها انجام پذیرد تا موجب رونق اقتصاد و تجارت کشور شود.

مدیر کل صادرات گمرک در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه گمرک چه تمهیداتی برای پسابرجام درنظر دارد؟گفت: لغو و حذف تحریم‌ها یکی از اتفاقات مهم در دنیا بود که علاوه بر تحول مراودات سیاسی موجب رشد و خروج از رکود اقتصادمان خواهد شد، چشم اندازی که از این موضوع ترسیم شده مثبت و شگفتی آفرین است به همین منظور گمرک جمهوری اسلامی ایران نیز در انتظار اجرای بند بند برجام و تحرک تجارت است البته در این راستا مقررات، ضوابط و بخشنامه‌هایی در نظر گرفته شده که برای توسعه تجارت ، صادرات کالاهای ایرانی و همچنین واردات مواد اولیه مشکلی بوجود نیاید.

وی با تاکید بر اینکه فرایند گمرکی هیچ پیچیدگی ندارد، اظهار کرد: پیچیدگی‌هایی که تجار به آن اشاره میکنند مربوط به گمرک نیست چرا که در این سازمان برای هر روند اداری زمان سنجی وجود دارد و چنانچه فرایند گمرکی به صورت غیر معقول طولانی شود رصدهای قانونی شکل می‌گیرد، عمده توقفات کالاها در گمرک عمدتا به مباحث دیگری مانند رعایت 45 قانون تایر گذار بر تجارت و مراوده با سازمان‌های متعدد برای اعطای مجوز به صادرات و واردات است البته در برخی مواقع وجود 15 کنوانسیون مرتبط با امر تجارت نیز باعث پیچیدگی این امور شده که مربوط به گمرک نیست، به طور مثال تشریفات صادراتی در این سازمان بیش از 3 ساعت به طول نمیکشد، پیچیده شدن این روند به علت اخذ مجوز از سازمان های مختلف است.

علیدوستی پارس جنوبی را فعال ترین گمرک در صادرات عنوان کرد و گفت: همه گمرک‌های کشور بسته به نوع کالا فعالیت‌های متفاوتی دارند اما از نظر ارزش و بالا بودن رقم صادراتی منطقه پارس جنوبی به علت صادرات محصولات پتروشیمی بالاترین آمار را در کارنامه خود ثبت کرده است.

مدیر کل صادرات گمرک با اشاره به حمایت گمرک از فعالان اقتصادی بیان کرد قانون رفع موانع تولید که در سال گذشته تصویب شد تسهیلات قابل توجهی برای فعالان اقتصادی در نظر گرفته است از این رو گمرک نیز به منظور همیاری در اجرای این قانون تسهیلات ویژه‌ای برای فعالان اقتصادی مجاز با عبارت (AEO) در دستور کار قرار داده است به این منظور چند واحد اقتصادی به عنوان فعال‌ترین واحدها معرفی می شوند و تسهیلات گمرکی به آنها اختصاص می یابد، با در نظر گرفتن لغو تحریم تسهیلات گمرکی برای سال آینده قطعا بیشتر می شود.

وی در خصوص راهکار توسعه صادرات عنوان کرد: ؛ کیفیت و قیمت کالاهای صادراتی دو مولفه مهم برای رقابت کالاهای ایرانی در بازارهای جهانی است،  ثبت برند تولید کالاهای ایرانی  برای دریافت حق و حقوق بین المللی یک لازمه در امر تجارت است این اقدام امکان موفقیت و ماندگاری، توجه مخاطبان به این برند می شود.

وررود و خروج کالا از مسیرهای غیر رسمی یکی از معظل ها و مشکلاتی است که تا کنون مهار و برطرف نشده، راهکارهای بسیاری برای جلوگیری از این کار عنوان شده که هیچ کدام از آنها نتوانسته به طور قطع مانع از این ورود و خروج شود به طوری که در دوره‌های مختلف بسته به سختگیری یا آسان گیری در روند تجارت شاخص قاچاق نیز صعود و نزول می کند، اما با رویکردی که مجلس شورای اسلامی، دولت تدبیر و امید و گمرک در سال جاری اجرا کردند قاچاق به میزان47.7 درصد  کاهش یافت هرچند که برخی مسوولان گمرکی تمایل چندانی برای صحبت در این موضوع ندارند اما درپیش گرفتن شیوه های نوین تجاری را یکی از شیوه های اصلی برطرف کردن قاچاق می‌دانند.