ریحانه فراهانی- بانک های توسعه ای  در دستیابی به توسعه صنعتی و پی آمد آن نقش بسزایی دارند.بانک های صادرات و واردات (اگزیم بانک) به عنوان بانکی تخصصی و البته دولتی وظیفه توسعه صادرات کشور خود و گسترش تعاملات و مبادلات بازرگانی را با دیگر کشور ها دنبال می کند.

اگزیم بانک ترکیه یک بانک کاملا دولتی است که به عنوان ابزار عمده تشویق صادرات این کشور و در راستای استراتژی صادرات پایدار ترکیه عمل می کند. این بانک به عنوان آژانس رسمی اعتبارات صادراتی باید از تجارت خارجی و سرمایه گذاران و پیمانکاران ترکیه ای در خارج از کشور حمایت کند.

اهداف اصلی اگزیم بانک ترکیه، گسترش صادرات این کشور از طریق افزایش تنوع کالاهای صادراتی و خدمات با استفاده از افزایش سهم صادرات ترکیه در تجارت بین المللی، یافتن بازارهای جدید برای محصولات سنتی و غیرسنتی و فراهم کردن حمایت مورد نیاز برای صادرکنندگان و پیمانکاران خارج از کشور است تا آنها بتوانند قدرت رقابتی خود را افزایش دهند و نسبت به جو بدون ریسک در بازارهای بین المللی اطمینان یابند. اگزیم بانک ترکیه از خدمات تخصصی مالی متنوعی نظیر برنامه های اعتباری بیمه ای و تضمینی برای کمک به توسعه صادرات استفاده می کند.

روابط با دولت

 اگزیم بانک ترکیه به عنوان یک بانک 100 درصد دولتی و عامل تشویقی عمده در توسعه صادرات ارتباط نزدیکی با موسسات مرتبط دولتی دارد. عملیات و سیاست های اگزیم بانک ترکیه طوری برنامه ریزی شده که در چارچوب استراتژی های رشد مبتنی بر صادرات که از سال 1980 توسط تمامی دولت های ترکیه دنبال می شود و در راستای برنامه های توسعه ای پنج ساله و بودجه سالانه عمل کند. نمایندگانی از اگزیم بانک به صورت فعال در مراحل مقدماتی تدوین این برنامه ها شرکت کرده و در سیاست های تجارت خارجی اعمال نفوذ می کنند.

گفتنی است خساراتی که به دلیل ریسک های سیاسی بر معاملات اعتباری، بیمه ای و تضمینی اگزیم بانک ترکیه تحمیل شود، توسط خزانه داری این کشور جبران می شود.

منابع

منابع مالی اصلی اگزیم بانک ترکیه به طور مستقیم توسط خزانه داری این کشور با استفاده از افزایش سرمایه و نقل و انتقالات از منابع فوق بودجه ای و همچنین از طریق استقراض از بانک های تجاری و بازارهای مالی بین المللی تامین می شود و خزانه داری به عنوان تنها سهامدار اگزیم بانک سرمایه هایی را به این بانک اختصاص می دهد. از این سرمایه ها برای حمایت از فعالیت های بانک و حفظ کفایت سرمایه بانک استفاده می شود.

استراتژی شرکت

اگزیم بانک ترکیه به عنوان آژانس رسمی اعتبار صادراتی این کشور وظیفه دارد از تجارت خارجی و پیمانکاران و سرمایه گذاران ترکیه در خارج از کشور حمایت کند که این حمایت شامل انواع برنامه های اعتباری، بیمه ای و تضمینی می شود. تامین حمایت های مالی برای صادرکنندگان ترک بر اساس شرایطی که رقبای خارجی از آنها بهره مند هستند، نه تنها برای ایجاد بازارهای جدید، بلکه برای حفظ سهم آنها در بازارهای سنتی بسیار حیاتی است و استراتژی های اگزیم بانک نیز بر همین اساس تدوین شده است.

تاکید بر برنامه های غیرنقدی و برنامه های بلندمدت

اگزیم بانک ترکیه تاکنون بر برنامه های تامین منابع بازرگانی کوتاه مدت متمرکز بوده و تامین وام های سرمایه ای برای صادرکنندگان کوچک و متوسط و شرکت های فعال در زمینه تجارت خارجی، سهم قابل توجهی از فعالیت های این بانک را تشکیل می دهد. اما این بانک قصد دارد در بلندمدت تاکید بیشتری بر تجارت های متوسط و بلندمدت و تامین منابع مالی پروژه ها داشته باشد و تامین منابع مالی تجارت های کوتاه مدت را به دیگر بانک های تجاری ترکیه واگذار کند.

تمرکز برهمکاری بین المللی

اگزیم بانک ترکیه در عین تدوین استراتژی های بانک و عمل به آنها به عمل به قوانین مورد قبول بین المللی از جمله قوانین سازمان تجارت جهانی و OECD و قوانین اتحادیه اروپا نیز متعهد است و در پی تاسیس اتحادیه گمرکی میان ترکیه و اتحادیه اروپا در سال 1996 برنامه های را برای هماهنگ کردن قوانین خود با قوانین اتحادیه اروپا در زمینه های مرتبط از جمله اعتبارهای صادراتی مورد حمایت رسمی اجرایی کرد. اعتبار خریداران، تضمین و برنامه های بیمه ای از جمله برنامه های اگزیم بانک هستند که از این قوانین تبعیت می کنند. استراتژی های میان مدت و بلندمدت بانک نیز به صورتی تدوین شده اند تا با عضویت کامل ترکیه در اتحادیه اروپا در آینده هماهنگی داشته باشند.

ساختار اداری

اجزای اجرایی و نظارتی اگزیم بانک عبارتند از مجمع عمومی،هیات مدیره، مدیریت عمومی، کمیته اعتبار و هیات حسابرسان. بانک توسط هیات مدیره ای اداره می شود که هفت عضو دارد از جمله مدیرکل و مدیران معاونت عمومی که مسئولیت اعتبار، بیمه، امورمالی، سیستم ها و هماهنگی را برعهده دارند.

اعتبارات صادراتی کوتاه مدت

اگزیم بانک ترکیه به ویژه در مرحله پیش از بارگیری، اعتبارات صادراتی کوتاه مدتی را برای صادرکنندگان و تولیدکنندگان کالاهای صادراتی فراهم می کند. این اعتبارات هم به لیره ترکیه و هم ارزهای خارجی یا مسقیما توسط اگزیم بانک و یا از طریق بانک های تجاری در اختیار این شرکت ها قرار می گیرد.