به رغم تلاش ها برای هدایت صادرکنندگان به بازار روسیه در سال گذشته که با ارایه تسهیلاتی در این مورد نیز همراه بود اما شاهد هستیم که میزان صادرات ایران به این کشور 39 درصد نسبت به سال 93 کاهش یافته است و این موضوعی است که نشان می دهد صادرات مقوله ای هدایت شونده با اغمال سیاست های اعتباری و مالی صرف نیست و باید شرایط مختلفی را برای این امر فراهم کرد. به عنوان مثال چالش های پولی در روسیه و از طرفی سیاست های سخت گیرانه این کشور برای واردات در کنار پایین بودن استانداردهای مورد نیاز برای صادرات محصول به این کشور و مشکلات حمل و نقل و قیمت و ... همگی عوواملی هستند که بر حجم صادرات به روسیه اثرگذار هستند. به عقیده کارشناسان با توجه به این که ترکیه سالها است بسیاری از نیازهای روسیه را به خصوص در حوزه های مواد غذایی تأمین کرده است و استاندارد محصولات ترکیه متفاوت از ایران است و باید گفت ایران نتوانسته در یک سال گذشته نقش ترکیه را در روسیه ایفا کند.

در این رابطه محمدرضا مودودی معتقد است تصمیم نهایی صادرات کالا به بازار مورد نظر بر عهده صادرکننده و خارج از حیطه دولت است و آنچه در توان دولت است ایجاد تسهیلات صادراتی، مذاکرات تجاری، ورود به تعرفه‌ها و احداث خطوط تجاری است اما ضربه نهایی برعهده بخش خصوصی و صادرکننده است.

وی با بیان اینکه عواملی همچون عدم ثبات در ارز روسیه، استانداردهای سختگیرانه و میزان تقاضای این کشور از ایران، باعث افت صادرات به روسیه شده است، افزود: با افت شدیدی که روبل روسیه در مدت اخیر داشت ریسک صادرات به شدت بالا رفت که این امر باعث عدم رغبت صادرکننده برای ارسال کالا به این بازار صادراتی است.

مودودی گفت: علاوه‌ بر این، روسیه تقریبا یک کشور اروپایی به شمار می‌رود و به همین دلیل استانداردهای سختگیرانه‌ای دارد که اجازه ورود هر کالایی را نمی‌دهد .معاون سازمان توسعه تجارت افزود: شرکت‌های زیادی را برای مذاکره به روسیه بردیم و هیات‌هایی هم به ایران آمدند تا از خطوط تولید و صادرات محصولات ایرانی بازدید کنند که در نهایت چند کشور ایرانی اجازه صادرات را پیدا کردند.

وی در ادامه با بیان اینکه برای داشتن تجارت موفق به روسیه نیاز به ساختار مناسب داریم، اظهار کرد: حتی در مواردی که توافق برای صادرات حاصل می‌شود گاهی تناژ درخواستی آنها با ظرفیت‌های تولید صادراتی ما همخوان نبود؛ به طوری که آنها تقاضایی برای بازار 250 میلیون نفره مطرح می‌کردند در حالی که ظرفیت‌های تولید داخل امکان تامین این میزان را ندارد.

معاون سازمان توسعه تجارت ایران با تاکید بر نیاز به اصلاح پارادایم صادرات برای تجارت با روسیه گفت: برای تامین ظرفیت‌های مورد نیاز و معامله با شرکت‌های غول‌پیکر روسی نیاز داریم تا نگاه پیله‌وری که به کشورهایی مانند عراق و افغانستان در صادرات داشتیم، عوض کنیم و تمرکز خود را برای ایجاد شرکت‌های بزرگ صادراتی و افزایش تناژ صادرات بگذاریم تا توان تامین تناژ و کیفیت مورد نظر برای معامله با بازارهای بزرگ جهانی را داشته باشیم.

مودودی همچنین با اشاره به اینکه یکی از عواملی که باید مورد توجه قرار بگیرد، استانداردهای فی‌مابین است، گفت: نیاز به یکسان‌سازی استانداردها از جمله مواردی است که باید روی آن کار شود که ما به شدت آن را دنبال می‌کنیم و در مورد روسیه در بعضی از محصولات مانند لبنیات، آبزیان و برخی اقلام نه چندان کشاورزی این یکسان‌سازی اتفاق افتاده و نیاز داریم تا دامنه کسب استانداردهای مورد نیاز برای تجارت به بازارهای بزرگ را گسترش دهیم.