بررسی ها نشان می دهند بیش از 70 درصد واردات رسمی کشور به واردات کالاهای سرمایه ای و واسطه ای تعلق دارد و آنچه به صورت جدی تولید را تحت تأثیر قرار می دهد قاچاق کالا به کشور است که تمامی آن قاچاق کالای مصرفی محسوب می شود. بر همین اساس کارشناسان امر می گویند رشد واردات نه تنها اتفاق بدی نیست بلکه نشان دهنده رشد تولید در بخش های مختلف و رشد تقاضا برای مواد اولیه و ماشین الات تولیدی است.

به عقیده آنها دولت باید تمام همت خود را صرف مبارزه با قاچاق کند و در مورد میزانی از واردات کالاهای مصرفی نیز باید مدیریت انجام دهد. در این رابطه ابوالفضل روغنی رییس کمیسیون اقتصادی صنایع اتاق بازرگانی معتقد است باید چارچوب و ضوابط مشخصی برای واردات در نظر بگیرد و آن را مدیریت کند.

پیش از این نیز مجتبی خسروتاج اعلام کرده بود که اگر واردات در قالب مواد اولیه و کالاهای واسطه‌ای باشد برای اشتغال و پویایی تولید کشور مفید است و خیلی از ممالک جهان اقتصاد خود را بر اساس واردات تنظیم تا ضمن ایجاد اشتغال و تولید بتوانند در عرصه صادرات و حضور در بازارهای بین المللی خودی نشان دهند. وی با تصریح اینکه سیستم تجاری کشور بر پایه نظام تعرفه‌ای طراحی شده است، اظهارداشت: کالاهایی که در داخل تولید می‌شود باید با وضع تعرفه‌های بالا مانع واردات شد تا تولید داخلی تقویت شود و از طرفی کالاهایی که در کشور امکان تولید ندارد بایستی با وضع تعرفه‌های پائین زمینه ورود این نوع تولیدات به جامعه را فراهم کرد.

بر این اساس به نظر می رسد مهمترین ابزار دولت در شرایط فعلی تعرفه های وارداتی است.

روغنی معتقد است درآمدهای ایران نفتی هستند و همین عامل دست دولت ها را برای واردات باز گذاشته و باعث شده مردم، تجار و کسبه هم به سمت واردات حرکت کنند.

وی در عین حال بر ضرورت حرکت به سمت صادرات غیرنفتی به معنی واقعی آن تأکید کرد و گفت تراز بازرگانی در کشور ما دچار کسری است و جز سال 95 که این تراز مثبت شده در سایر سال ها همواره واردات بر صادرات غیرنفتی چربیده است. به علاوه صادرات غیرنفتی ما نیز بیشتر به میعانات و محصولات پتروشیمی و پالایشی وابسته است.

وی در عین حال با انتقاد از برخی صنایع به صنعت قطعه سازی اشاره کرد و گفت: در کشور تعداد بسیار زیادی قطعه ساز داریم، اما همچنان از کشور چین کالا و قطعات یدکی وارد می کنیم که این امر به دلیل نقصان در قوانین جاری کشور و سوءاستفاده از کدهای تعرفه ای است.

وی ادامه داد: به عنوان مثال ما در سال بیش از ۱۷ هزار تن کاغذ گلاسه در کشور نیاز نداریم که در ۴ سال اخیر حداقل سالی ۱۸۰ هزار تن واردات این کالا انجام شده به این معنا که به اسم کاغذ گلاسه کالا و محصولات دیگر وارد کرده ایم، زیرا کاغذ گلاسه شامل ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده نمی شود و از ارز مبادله ای استفاده می کند در واقع این محصول از مزیت های زیادی برای واردات برخوردار است.

رییس کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی تصریح کرد: در شرکت شهرک های صنعتی و در بخش کسب و کارهای خرد و متوسط تعداد زیادی از این واحدها تعطیل شده اند، چراکه ارز ارزان قیمت و امکانات در اختیار واردکنندگان قرار داده ایم و در این راستا برخی واردکنندگان با بداظهاری انواع کالا را وارد کشور می کنند.

روغنی گلپایگانی با بیان اینکه ما نمی توانیم به طور کامل از واردات جلوگیری کنیم اما باید با مدیریت صحیح این موضوع را در یک چارچوب با ضوابط قانونی مشخص کنیم، افزود: ما در صنعت موضوعی با عنوان زنجیره ارزش و تامین داریم که بسیاری از کالاها به یکدیگر وابسته هستند و قرار بر این نیست که تمام خدمات در داخل تولید شود، بلکه دولت باید با وضع تعرفه از ورود کالاهای مشابه تولید داخل جلوگیری کند.